Motivatie als key-succesfactor voor spuitgieters

20 mei 2015
Leestijd: 7 minuten

Deel op LinkedIn

Motivatie als key-succesfactor voor spuitgieters

Eind april ontvingen zes VDL-medewerkers het diploma Spuitgieten 1. Het was een mijlpaal in hun tweejarige BBL-opleiding ‘Operator productietechniek specialisatie kunststoffen’. Hoe waren de eerste ervaringen van deze nieuwe brede MBO-opleiding tot specialist spuitgieten?

Ontwikkeling van de opleiding

Deze nieuwe opleiding wordt verzorgd door Summa College en Mikrocentrum. Zij voorzien daarmee in een behoefte van de Nederlandse kunststofindustrie, die een vergrijzend bestand aan machinestellers en andere spuitgietspecialisten kent.

Omdat er geen reguliere spuitgietopleiding is, hebben wij verschillende cursussen aan elkaar geknoopt, met het algemene MBO-deel erbij, tot deze BBL-opleiding. De combinatie van een landelijk erkend MBO-diploma met branchespecifieke diploma’s is ook uniek. Bovendien zijn er veel subsidies beschikbaar” Kevin Daly en Klaas Trienekens van Summa College Procestechnologie

“We merkten dat bedrijven het lastig vonden om aan goede mensen te komen en hebben samen met Mikrocentrum contact gelegd met allerlei arbeidsmarktpartijen, zoals uitzendbureaus, gemeenten en Servicepunt Leren & Werken. Het begon met een project rond zij-instromers voor enkele VDL-bedrijven. Mensen die vanuit een heel andere baan komen en soms al een tijdje thuis zitten, maar die wel het gevoel voor techniek hebben. Omdat er geen reguliere spuitgietopleiding is, hebben wij verschillende cursussen aan elkaar geknoopt, met het algemene MBO-deel erbij, tot deze BBL-opleiding. De combinatie van een landelijk erkend MBO-diploma met branchespecifieke diploma’s is ook uniek. Bovendien zijn er veel subsidies beschikbaar, ” aldus opleidingsadviseur Kevin Daly en Klaas Trienekens van Summa College Procestechnologie.

Aantrekkelijk is ook het moderne machinepark waar de spuitgieters praktijkervaring opdoen: “De besturing van onze nieuwste machine, met tablet, is misschien wel moderner dan wat de bedrijven zelf nu in huis hebben. De leerlingen kunnen die nieuwe techniek weer aan hun collega’s doorgeven,” vertelt Barend Blom, manager opleidingen kunststoffen bij Mikrocentrum.

Kunststoffenmarkt gaat groeien

Aanleiding genoeg want de kunststoffenmarkt zal groeien, onder invloed van ‘reshoring’ (de terugkeer van productie uit lagelonenlanden naar West-Europa) en de voortgaande vervanging van metalen door kunststoffen in uiteenlopende producten. Daardoor zijn er ondanks de al vrij hoge automatiseringsgraad nieuwe mensen nodig. Zoals machinestellers, operators en procestechnologen.

Daar komt bij dat goede spuitgietoperators niet via de flexschil zijn te vinden, omdat zij allang een vast onderdak hebben gevonden. Bedrijven moeten op tijd inhaken op deze ontwikkelingen en niet wachten tot de grote vraag loskomt.

Zij-instromers

Vanwege genoemde arbeidsmarktontwikkelingen vormen zij-instromers een belangrijke doelgroep. Vaak gaat het om mensen die in hun oorspronkelijke werk om welke reden dan ook geen toekomst meer hebben.

Zoals Marco Schubert, nu werkzaam als leerling-machinesteller bij VDL Parree in Sevenum, producent van onder meer kunststofonderdelen voor auto’s en de autostoeltjes van Maxi-Cosi. Hij werkte als monteur in een autoschadebedrijf, maar verloor onder invloed van de crisis zijn baan. Online vond hij een vacature bij VDL Parree met de belofte van een vaste aanstelling als hij de BBL-opleiding zou halen.

“Ik heb een technische achtergrond, dus dat sprak mij wel aan. Het was even wennen weer terug in de schoolbanken, maar het bevalt me goed en ik heb een goede toekomst in het vooruitzicht.”” Glenn Damen, cursist

Glenn Damen was drie jaar stratenmaker, maar ook hij zag meer perspectief in de techniek. Hij werkt nu bij VDL Kunststoffen in Heeze, producent van kunststofcomponenten voor diverse markten, van interieurs voor caravans en campers tot stoeltjes voor voetbaltribunes.

“Ik was eerst productiemedewerker, maar mijn ploegleider zei: ‘Jij kunt meer.’ Hij gaf mij een boekje met de opleidingen van Mikrocentrum mee en daarin vond ik deze opleiding. Bij het werk van een machinesteller komt veel kijken: niet alleen het wisselen van matrijzen, ook het opbouwen en bewaken van processen. Het is een mooi vak.”

Docent Aad Bijl was ook een soort zij-instromer. Hij werkte in diverse functies in het bedrijfsleven en heeft meer dan dertig jaar ervaring op het gebied van spuitgieten. Sinds drie jaar is hij zelfstandig adviseur voor spuitgietbedrijven en docent voor Mikrocentrum.

“Het bijzondere aan de opleiding is dat mensen speciaal zijn aangenomen om het vak van spuitgieten te leren. Via dit traject krijgen ze kansen geboden, maar die moeten ze wel waar maken. De uitdaging voor mij als docent is om dit vak over te brengen aan mensen die een totaal andere vooropleiding hebben.”” Aad Bijl, docent Spuitgieten

Versneld traject

Het vak van machinesteller werd tot nu toe vooral in de praktijk geleerd. Het kon tot wel tien jaar duren voordat een steller het helemaal in de vingers had en dan nog blijf je bijleren. De BBL-opleiding biedt een versneld traject. In twee jaar komen de operators-in-spe al een heel eind, doordat ze veel praktijkervaring opdoen en daarnaast de theoretische onderbouwing krijgen.

“Bij het leren van collega’s ben je afhankelijk van hoe actueel hun kennis is en hoe groot hun bereidheid om die kennis te delen. Doordat we moderne machines bij Mikrocentrum hebben, hoeven de bedrijven geen kostbare tijd op hun eigen machines vrij te plannen voor de opleiding. Bovendien besteden we ook aandacht aan zaken als lean manufacturing, automatisering en grondstoffen, waardoor de deelnemers echt allround spuitgieter worden,” aldus Blom.

Bij collega’s ontmoeten de leerlingen soms wat twijfel over het versnelde traject. “Als wij zeggen dat we in het tweede jaar al troubleshooting gaan doen, dan kan dat volgens hen niet; daar zou je al veel meer ervaring voor moeten hebben. Zij hebben het in tien jaar moeten leren, wij doen het in een verkort traject.”

De opdrachten die aan bod komen, reiken breed. Damen: “We hebben een rondje door het bedrijf gemaakt en een interview gehad met de planner. Voor ons is het namelijk belangrijk om te weten hoeveel tijd hij je geeft voor het stellen van een machine.” Schubert: “En in het magazijn hebben we de achtergrond van de logistiek leren kennen, van de binnenkomende goederen en de verzending van gereed product.”

Continu bijblijven is belangrijk

Voorkennis is mooi meegenomen, maar belangrijker is dat je gemotiveerd bent: “Kennis veroudert snel, er verandert constant zo veel, het gaat vooral om de wens om bij te willen blijven. Ik zie het bij mijn leerlingen in de groep, ze zijn leergierig en brengen praktijkvoorbeelden mee om tijdens de les te bespreken.” Aldus Aad Bijl.

Damen: “Het is een geschikte leerkans voor veel mensen die nu nog niet weten wat ze willen of kunnen. In twee jaar kun je de papiertjes en de kennis halen – en kennis is macht over tien jaar. Het leuke aan ons werk in de techniek is dat je elke keer weer iets anders moet verzinnen om een probleem op te lossen, om het proces aan het lopen te krijgen. Schubert: “Veel mensen weten niks van dit vak af. Zouden ze dat wel weten en een beetje technisch zijn, dan zouden ze graag deze kans pakken. Elke keer sta je voor andere problemen, het blijft een uitdaging, onbewust blijf je steeds bijleren.”

“Mensen die altijd al in het spuitgieten wilden werken, die vind je niet. Maar als wij laten zien dat de techniek schoon is en dat je er een goede boterham in kunt verdienen, dan is er best een grote groep geïnteresseerd. Wij willen mensen enthousiast maken voor procestechnologie, specifiek de kunststoffen. Onze ervaring is dat mensen dan geboeid worden en ontdekken dat techniek leuk is,” aldus Summa-opleidingsmanager Daly.

Met de unieke opleiding bieden Summa College en Mikrocentrum een eerste, bewuste stap richting een uitdagend vak in de kunststoftechniek. Deze zomer begint de volgende opleidingsronde.

Leg een basis voor het vak spuitgieten

Na afloop van de cursus ken je de belangrijkste eigenschappen van thermoplasten die van belang zijn voor de verwerking. Ook heb je alles geleerd over de onderdelen en werking van de spuitgietmachine en spuitgietmatrijs en ken je de verschillende stappen van de spuitgietcyclus. Bovendien weet je zelfstandig een eenvoudig spuitgietproces op te starten en veel voorkomende processtoringen te verhelpen.

Bekijk ons cursusaanbod

Over de schrijver

Motivatie als key-succesfactor voor spuitgieters