• 26 november 2015
  • Leestijd: 4 minuten

Patenten in de maakindustrie: wat moet u weten?

patent maakindustrie

Bent u actief in de maakindustrie? Dan is de kans groot dat u met patenten te maken heeft of op zijn minst van patenten heeft gehoord. Dit kunnen patenten zijn op uitvindingen van uw eigen bedrijf, maar ook patenten van toeleveranciers, klanten of concurrenten. Hieronder leest u wat u moet weten over patenten en octrooien. 

1. Patenten zijn hetzelfde als octrooien

Volgens het van Dale is een octrooi is ook wel een eigendomsrecht dat is toegekend aan iemand die een uitvinding heeft gedaan. Daaruit blijkt dat een octrooi en een patent hetzelfde zijn. De eigenaar van een patent heeft het wettelijke recht om anderen te verbieden de gepatenteerde uitvinding toe te passen. In zekere zin is een patent dus een licentie van de overheid om een uitvinding exclusief te houden. In ruil voor het patent moet de uitvinder zijn uitvinding wel bekend maken, ook als uiteindelijk geen patent wordt toegekend. 

2. Iedereen mag een patent aanvragen

U hoeft geen Nederlandse nationaliteit te hebben of een inwoner van Nederland te zijn om in Nederland een patent aan te kunnen vragen. Het is wel zo dat het recht op het patent in het begin toekomt aan de uitvinder. De overheid controleert bij het aanvragen van een octrooi niet of de aanvrager ook de zogenaamde rechthebbende is. Daarnaast zijn er, in de wet, ook een aantal uitzondering voor een uitvinding in dienstbetrekking. Een uitvinding door een werknemer op een gebied waarvoor de werknemer is aangesteld, wordt het recht op het patent van de werkgever. 

3. Niet alles is patenteerbaar

Waar patent op gezet kan worden is niet altijd duidelijk. Een hoge Amerikaanse rechter zei ooit: "Anything under the sun that is made by man". Daarmee bedoelde hij alles waar patent op kan worden gezet. In de Nederlandse octrooiwet is niet vastgelegd waar u wel octrooi op kunt krijgen, maar wel waar u géén octrooi op kunt krijgen. Voor Nederland en Europa moet u hierbij denken aan uitvindingen die in strijd zijn met de openbare orde. Ook zal een octrooi op een landmijn of het klonen van mensen niet worden toegekend.

4. Patenten gelden voor één land

In Nederland kunt u een octrooi aanvragen bij het Octrooicentrum Nederland. Het Octrooicentrum kan alleen een patent verlenen voor Nederland. Wilt u in een ander land ook een patent? Dan dient u dit in principe voor elk land apart aan te vragen; een wereldwijd octrooi bestaat niet. Om voor uitvinders het verkrijgen van een patent in meerdere landen makkelijker te maken zijn er gecentraliseerde procedures. Voor Europese landen kan bijvoorbeeld een octrooiaanvraag worden gedaan bij het Europees Octrooibureau.

5. Het krijgen van een patent kan even duren

In Nederland wordt in principe 18 maanden na de aanvraag een patent verleend. Dit is relatief snel in vergelijking tot andere landen en kan op verzoek nog sneller. Dat komt doordat in Nederland de aanvraag niet inhoudelijk wordt beoordeeld. In andere landen zoals Amerika, maar ook bij het Europees Octrooibureau, wordt een aanvraag wel inhoudelijk beoordeeld. Een dergelijke beoordeling, met uitwisseling van argumenten, kan al snel een paar jaar duren. Het goede nieuws is dat de uitvinding vanaf de datum waarop het patent is aangevraagd beschermd is indien het patent is verleend.

6. Een patent is maximaal 20 jaar geldig

In het algemeen is een patent maximaal 20 jaar geldig. De meeste patenten worden alleen niet zo oud. Om een patent in leven te houden dient namelijk jaarlijks een bedrag aan de overheid te worden betaald. Dit bedrag neemt toe naarmate het octrooi ouder wordt en is voor een Nederlands octrooi, in het vierde jaar, 40 euro. Voor het zestiende jaar bedraagt dit bedrag 1000 euro. Wanneer de uitvinding niet langer winstgevend is, besluiten eigenaren van patenten deze bedragen niet langer te betalen. Hierdoor vervalt het octrooi. 

7. De uitvinding moet wel geheim en nieuw zijn

Voor het verkrijgen van een rechtsgeldig patent dient de uitvinding aan diverse eisen te voldoen. Een belangrijke eis is dat de uitvinding nieuw is. Dit betekent dat de uitvinding nergens ter wereld bekend mag zijn. Dat alleen een patent voor Nederland wordt gevraagd, doet er niet toe. Dit betekent voor de uitvinder dat ook hij zelf zijn uitvinding niet publiek mag maken, voordat het octrooi is aangevraagd. Voordat het octrooi is aangevraagd, moet de uitvinding toch worden aangetoond aan bijvoorbeeld investeerders of klanten. Dit dient plaats te vinden onder geheimhouding.

Over de schrijver

Mikrocentrum

Mikrocentrum