• 11 april 2024
  • Leestijd: 7 minuten

Automatisering, digitalisering en AI: gamechangers voor maakindustrie, maar alleen met juiste kennis in huis

Mikrocentrum digitalisering automatisering FillWzEyMzAsNjAwXQ v2

Kunstmatige intelligentie, digitalisering en automatisering transformeren de maakindustrie. Deze nieuwe technologie belooft efficiëntie en kwaliteitsverbetering, maar stelt ook nieuwe eisen aan personeel en veiligheidsnormen. Het inpassen van digitale technologie in de maakindustrie vraagt om een nieuwe benadering, waarbij de mens centraal staat. Veel bedrijven en organisaties missen een helder begrip van de mogelijkheden die digitalisering, AI en data science bieden.

Dat is waarom Mikrocentrum volop inzet op cursussen over dit onderwerp. Wij vroegen docenten Albert van Breemen en Harm Bodewes en Fieke van Boxmeer, projectleider van het consortium Digital Industry Boost, naar hun kijk op de ontwikkelingen in de maakindustrie. Alle drie zijn ze het erover eens: digitalisering, automatisering en AI kunnen een gamechangers zijn voor de maakindustrie, maar dan moet er wel iets gedaan worden aan het gat tussen bijvoorbeeld AI en toepassingen in de praktijk.

Mikrocentrum is langs opleider op het gebied van digitalisering en automatisering voor de maakindustrie, ook organisator van vakbeurs Vision, Robotics & Motion. Deze vakbeurs legt de focus op slimme automatiseringsoplossingen voor productieomgevingen.

‘Bedrijven kunnen vertaalslag van AI naar praktijk alleen maken met de juiste kennis in huis’

Waar AI nu volle zalen trekt, was dat in de jaren negentig, toen Albert van Breemen promoveerde, wel anders. Zijn professor adviseerde hem op iets anders dan AI te focussen, want dat ging “nooit wat worden.” Inmiddels is Van Breemen ceo en cto bij VBTI: een AI-engineeringbedrijf dat deep learning-oplossingen ontwikkelt voor bedrijven op het gebied van landbouw en productie en verzorgt hij deep learning masterclasses voor Mikrocentrum.

“Neem een taalmodel, zoals ChatGPT. Van het ene op het andere moment was het er en moesten mensen op zoek naar toepassingen, mogelijkheden en zich verdiepen in de kennis. Grote bedrijven zoals Philips en ASML hebben veel resources om AI te implementeren, maar het mkb heeft dat niet. De vertaalslag van AI naar industriële toepassingen kunnen bedrijven niet maken, als ze niet weten wat er allemaal mogelijk is.”

De inzet van automatisering en robotica maakt het mogelijk om productiekosten te reduceren en maakt het werk van werknemers veel gevarieerder” Albert van Breemen

En dat is precies waarom Van Breemen in zijn masterclasses Computer Vision en Deep Learning focust op toepassing van deze technologieën in de praktijk. Bovendien: iedereen die de cursus volgt, krijgt het netwerk van medestanders die ook zoeken naar toepassingen, en cursusleiders die daarbij kunnen helpen, er automatisch bij.

Een voorbeeld van toepassingen in de maakindustrie, noemt van Breemen een computer vision robot die VBTI ontwikkelde. “Een van onze klanten maakt een complexe mechatronische module voor een hightech bedrijf. Bij het assembleren van die module worden soms fouten gemaakt en is dus inspectie nodig. VBTI heeft een robot gemaakt die op basis van computer vision en AI zelfstandig op zoek gaat naar onderdelen die missen, vlekjes of krassen. Die robot tikt een lijst van vijfhonderd checkboxen af, via een compleet geautomatiseerd en gestandaardiseerd proces. Dat levert goede kwaliteit, reduceert de productiekosten en maakt het werk van werknemers veel gevarieerder.”

Ik merk vaak dat er bij bedrijven veel gepraat, maar weinig gedaan wordt met AI. Zo wordt er veel over predictive maintenance gesproken, maar als je kijkt hoeveel mkb’ers daar daadwerkelijk mee aan de slag gaan, dan valt dat tegen” Harm Bodewes

‘Er wordt veel gepraat, maar vaak nog weinig gedaan met AI’

Ook Harm Bodewes is zijn hele werkzame leven al bezig met data en het verwerken daarvan. In 1991 studeerde hij af op data modellering. Tijdens corona vond hij het tijd voor een carrièreswitch en begon aan een studie data science. Nu staat hij zelf voor de klas en verzorgt hij de cursus AI voor Managers bij Mikrocentrum. 

“Ik merk vaak dat er bij bedrijven veel gepraat, maar weinig gedaan wordt met AI. Zo wordt er veel over predictive maintenance gesproken, maar als je kijkt hoeveel mkb’ers daar daadwerkelijk mee aan de slag gaan, dan valt dat tegen.” Dat komt deels doordat ondernemers vaak druk zijn en andere prioriteiten hebben, denkt Bodewes, maar ook omdat er kennislacunes bestaan als het gaat om AI toepassen in je bedrijf.

Eerder nam het Techcafé (georganiseerd door Mikrocentrum en DSPE) het publiek uit de hightech en maakindustrie mee in de wereld van AI. Luister de aflevering terug via Soundcloud.

De aanname dat iedere cursus over AI direct heel wetenschappelijk of ingewikkeld is, helpt Bodewes graag uit de wereld. “In de cursus AI voor Managers proberen we op toepassingen te komen voor mensen in hun eigen werkveld. Dus: waar kun je nou waarde creëren in het toepassen van AI? Op de eerste dag zetten we uiteen wat de opties zijn, op dag twee en drie kijken we hoe cursisten die opties kunnen toepassen in hun eigen bedrijf.” Als voorbeeld noemt hij smart lighting. Dus: met behulp van bewegingssensoren en slimme algoritmes voorspellen wanneer en waar de lichten aan en uit moeten, in plaats van dat alle lichten altijd overal branden.

“Dat is een van de vele voorbeelden die laat zien hoe AI op een laagdrempelige manier onderdeel kan worden van je bedrijf. In de cursus werkt iedere cursist een dergelijk voorbeeld uit in een zogenaamd AI Project Canvas, zodat ze na de cursus direct van start kunnen met een ‘echt’ AI-project binnen hun bedrijf.”

'We willen ondernemers laten zien hoe digitalisering voor ze kan werken'

Fieke Boxmeer is projectleider van het consortium Digital Industry Boost, waarvoor Mikrocentrum samen met partners (Summa College, Fontys Hogeschool en Brainport Industries) in september vorig jaar een subsidie van zeven miljoen euro van het Ministerie van Economische Zaken binnenhaalde.

Meest rechterzijde: Fieke van Boxmeer. Het team achter Digital Industry Boost helpt de maakindustrie met digitalisering

“De Brainportregio groeit razendsnel en een van de belangrijkste vragen is: hoe kunnen we meer doen met minder mensen? Met de Digital Industry Boost helpen we de hightech- en maakindustrie om dat voor elkaar te krijgen door middel van digitalisering en automatisering.”

Fieke vertelt: "Wij willen graag van de bedrijven horen wat zij verwachten van een toekomstig medewerker en met welke ontwikkelingen zij te maken krijgen zodat wij dat kunnen omzetten naar innovatieve, kwalitatieve cursussen en opleidingen. Concreet ontwikkelt het consortium leerlijnen die aansluiten bij vragen van de markt. Op dit moment is dat waar we mee bezig zijn: het ophalen van problemen bij bedrijven. Hoe zien zij dat AI en bijvoorbeeld data science vaak gebruikt worden? We willen samen met bedrijven naar het werkveld kijken hoe ze de rol van deze digitale technologieën zien en wat ze nodig hebben aan kennis.”

Over vier jaar, als het programma op zijn einde loopt, hoopt Boxmeer dat Mikrocentrum hét loket is waar hightech en maakbedrijven terecht kunnen voor het ontwikkelen van flexibele en goed opgeleiden medewerkers van vandaag én morgen. Maar het consortium is ook bedoeld om nog sneller en flexibeler in te springen op de vragen van morgen. Zodat concurrentieposities en innovatiekracht van klanten van hightech- en maakbedrijven kan worden vergroot.

Meer weten over ons cursusaanbod in Digitalization, Mechatronics & Automation?

Veel maakbedrijven staan midden in de digitale transformatie en zijn volop bezig met automatiseren. Dat vraagt om een andere manier van werken, maar om ook andere kennis en skills. Onder andere op het gebied van aandrijftechniek, mechatronica, elektronica, data, AI en cyber security.

Bekijk het volledig cursusaanbod

Over de schrijver

Aafke Eppinga

Journalist | Innovations Origins